Bir başarı hikayesi: Niki Lauda

Formula 1 tarihinin en yetenekli pilotları arasında gösterilen Niki Lauda, tam 72 yıl önce bugün dünyaya gelmişti.

Biz de Motorsport Türkiye ailesi olarak Niki Lauda’nın hayatına ve F1 kariyerine bir bakış atalım istedik.

Lauda’nın F1’den önceki kariyeri:

Lauda, Viyana’da 3 kuşak sanayici, zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesi onaylamasa da yarış pilotu oldu. Katıldığı yarış serilerinde hızla yükseldi. Ailesinden destek göremeyince onlarla bağını kesti. Bankaya giderek F2’de yarışmak için 30 bin £ kredi çekti. 1971’de F2’ye yeni giriş yapan March takımının pilotu oldu. 

Niki Lauda, March 711, Ronnie Peterson, March 711

1971 Avusturya GP – Lauda’nın ilk yarışı 

Lauda, 1971 F2 sezonunda katıldığı 10 yarışın 3’ünde puan almayı başardı. Sürüş becerileriyle takım yöneticisi Robin Herd’ü etkiledi. Bunun üzerine March takımı ile ülkesindeki F1 yarışına çıkma fırsatı buldu. Yirmi birinci sıradan iyi bir start alsa da çok geçmeden tekrar geriledi. 20. turda pite girdi ancak bakımın uzun sürmesi üzerine araçtan inerek yarışa veda etti. 

Niki Lauda, March 711-Ford

1974 Arjantin GP – Lauda’nın Ferrari’ye transferi  

1972’de Lauda, March takımı ile hem F1 hem F2’de yarıştı. 73’te başka bir banka kredisiyle BRM takımına transfer oldu. Vites kutusu nedeniyle yarış dışı kalmadan önce Monaco’da altıncı başlayıp üçüncülüğe kadar yükseldiğinde Enzo Ferrari’nin dikkatini çekti. Belçika’da ilk puanını almasına rağmen sezonun son 6 yarışında üst üste yarış dışı kaldı. BRM’den takım arkadaşı Clay Regazzoni Ferrari’ye transfer olduğunda Lauda hakkındaki düşünceleri soruldu. Olumlu yorumların ardından Ferrari,  Lauda ile hemen sözleşme imzaladı ve kredi borçlarını kapatmaya yetecek ödemeyi yaptı. 74 sezonunun ilk yarışında sekizinci başlayıp son turda ikinciliğe ulaşarak kariyerinin ilk podyumunu aldı. 

Niki Lauda, Ferrari 312B3

1974 İspanya GP – Lauda’nın ilk zaferi 

Ferrari, 1973’teki kötü sonuçların ardından yönetim değişikliğine gitti ve Luca di Montezemolo altında yeniden yapılandırıldı. Lauda, ilk podyumundan iki yarış sonra ilk pol pozisyonunu kazandı. Ancak son 5 tura kadar ikinci giderken ateşleme sorunu yaşadı. Lauda, bir sonraki yarış olan İspanya’da da polü aldı. Yağmur altında başlayan yarışta Ronnie Peterson’a geçildi. Pistin kurumasıyla birlikte araçlar pite gelmeye başladı. 35 saniye süren Lauda’nın piti rakiplerine karşı büyük avantaj sağladı ve liderliği aldı. 2 saat sınırıyla 6 tur erken biten yarışta sadece takım arkadaşı Clay Regazzoni Lauda ile aynı turdaydı. Ferrari’nin 20 yarışlık galibiyet hasreti bir duble ile son buldu. 

Niki Lauda ve Clay Regazzoni, Ferrari

 
1975 İtalya GP – Lauda’nın ilk şampiyonluğu  

Lauda 1974’te 9 pole pozisyonu almasına rağmen bunlardan sadece ikisini galibiyete dönüştürebildi. Sezonun sonlarına doğru artan dayanıklılık sorunları pilotlar şampiyonasını dördüncü bitirmesine neden oldu. Sezon arasında kendini, aracı test etmeye ve geliştirmeye adadı. Sezona yavaş başlayan Ferrari, 312T şasisine geçtikten sonra hızlandı. 9 pole pozisyonu ve 5’i galibiyet olmak üzere 8 podyum kazanan Lauda, sezonun bitimine bir yarış kala İtalya’da şampiyonluğunu ilan etti. 11 yıl aradan sonra hem Ferrari’nin hem de bir Ferrari pilotunun şampiyonluğu Tifosi’ler tarafından büyük bir sevinçle kutlandı. 

Yarış galibi Clay Reggazoni, 2. Emerson Fittipaldi, 3. ve dünya şampiyonu Niki Lauda

1976 Almanya GP – Önsezilen Kaza 

1976’ya hızlı bir başlangıç yapan Lauda, sezonun ilk 9 yarışının 8’inde podyumdan inmedi. Şimdiden şampiyonada en yakın rakibinin neredeyse iki katı kadar puan toplamıştı. Sıradaki yarış olan Almanya’dan bir hafta önce yapılan sürücüler toplantısında Lauda yarışın boykot edilmesini istedi. Organizatörlerin, görevlilerin, yangın ve güvenlik ekipmanlarının eksikliği 23 kilometrelik pistte tehlike arz ediyordu. Ancak pilotlar yarışın yapılması yönünde oy kullandı. Yarış günü geldiğinde Lauda, Hunt’ın yanında ikinci cepten start aldı. Henüz ikinci turun on birinci kilometresinde bariyerlere çarparak alevler içinde kaldı. Arkadan gelen Brett Lunger de duramayarak ona çarptı. Lunger’in aksine Lauda aracın içinde sıkıştı. Alevler büyük olduğundan müdahale etmek zordu. Yangın söndürücüler alevleri hemen söndürmeye yetmese de Lauda’yı araçtan çıkarmayı başardılar. Fakat kafa derisinde ciddi yanıklar oluşmuş, ciğerlerine zehirli gaz ve kan dolmuştu. 

Niki Lauda, Ferrari 312T2, Bergwerk virajına yaklaşırken kaza yaptıktan sonra alev alıyor

1976 Japonya GP – Vazgeçilen Şampiyonluk  

Ferrari, İspanya ve Britanya GP’lerinde Hunt yanlısı kararları protesto etmek için Avusturya’da yarışmadı. Lauda haftalarca hastanede kaldı. Sadece iki yarış kaçırarak İtalya’da pistlere döndü ancak Hunt’ın Almanya ve Hollanda’yı kazanmasıyla puan farkı kapandı. İyileştiğini iddia etse de birkaç kez kanlı bandajını değiştirirken görüldü. Son yarışa gelindiğinde Lauda, Hunt’ın 3 puan önündeydi. Yağmurlu Japonya yarışına üçüncü sıradan başlasa da koşulların tehlikeli olduğu gerekçesiyle yarıştan çekildi. 60. tura kadar lider gelen Hunt rahat bir şekilde kazanacak gibi görünüyordu. Arkasından gelen Depailler ve Andretti, Hunt’ı geçti. James Hunt, lastiği patlayınca zorunlu pit yaptı. Beşinciliğe gerilemesi Lauda’yı şampiyon yapacaktı. Ancak iki tur içinde tekrar üçüncülüğe yükseldi ve şampiyon oldu. Lauda yarış sonrası, unvanın hayatından daha değerli olmadığını, gözlerini kırpamadığı için aşırı derecede sulanmasından dolayı yarıştan çekildiğini açıkladı. 

Niki Lauda, Ferrari

1978 Arjantin GP – Lauda’nın Brabham’a transferi 

 Japonya yarışından çekilmesi üzerine Lauda ve Ferrari arasında ipler gerildi. Hoşlanmadığı bir pilot, takım arkadaşı olarak getirildi. Lauda üzerindeki baskının arttığını hissetti. 1977 sezonunda aldığı tutarlı sonuçlar onu şampiyon yaptı. Buna rağmen sezon sonunda Ferrari’den ayrılacağını duyurdu. Şampiyonluğu garantiledikten sonra sezonun son yarışına katılmadı ve takımdan erken ayrıldı. Avusturyalı pilotun yeni adresi Bernie Ecclestone’nun (solda) sahibi olduğu, Gordon Murray’ın (sağda) tasarımcılığını yaptığı Brabham takımı oldu. Lauda, 1978 sezonunda 16 yarışın 9’unu dayanıklılık sorunlarıyla tamamlayamadı. Öte yandan damalı bayrağa ulaştığı 7 yarışın tamamında podyuma çıktı. 1978’in en öne çıkan yarışı ise Brabham’ın ‘fanlı aracı’yla kazandığı zafer oldu. Bu tasarım daha sonra yasaklansa da İsveç’teki galibiyetin sahibi Lauda olarak kayıtlara geçti. 

John Watson ve Niki Lauda, Brabham

1982 Güney Afrika GP – Lauda’nın F1’e dönüşü  

Lauda 1979 sezonu sonunda ani bir şekilde emeklilik kararı aldı. Fakat fazla uzak kalamadı ve 3 Milyon $ gibi benzersiz bir maaşla Formula 1’e döndü. McLaren ile başarılı bir test gerçekleştirdi ama yeteneklerinden bir şey kaybetmediğini takımın sponsoru Marlboro’ya da göstermesi gerekiyordu. Lauda gelir gelmez gridi birbirine kattı. Kyalami’deki sezonun açılış yarışından önce pilotların grevine liderlik etti. Çünkü süper lisans sistemi pilotların takımlarına bağlı kalmalarını gerektiriyordu ve pazarlık opsiyonlarını engelliyordu. Grevin kazananı pilotlar oldu. Güney Afrika’da dördüncülüğü alan Lauda, iki yarış sonra da podyumun en tepesine çıkarak kendini kanıtladı. 

Niki Lauda, McLaren MP4/1B

1984 Portekiz GP – Lauda’nın son şampiyonluğu 

1983 sezonu, motor değişikliğine giden McLaren için geçiş sezonuydu. Takım, sıkıntılı sezonun ardından 1984’e damga vurdu. Lauda’nın şampiyonluk mücadelesindeki tek rakibi aynı zamanda takım arkadaşı olan Alain Prost’tu. İkisi de yarış dışı kalmadıkça bir yarışı Lauda bir yarışı Prost kazanıyordu. Lauda sezonun ortalarına kadar Prost’u puan olarak geriden takip etse de son yarışlarda istikrarlı podyumlar alarak öne geçti. Son yarışa gelinirken puan farkı 3,5’tu. Çünkü yağmur nedeniyle tamamlanamayan Monaco yarışında puanların yarısı verildi. Portekiz sıralama turları Lauda için kötü geçti ve yarışa on birinci sıradan başladı. Prost ise ikinci sıradaydı ve çok geçmeden liderliğe yükseldi. Bu noktada Lauda’nın şampiyonluk için ya ikinciliğe kadar çıkması ya da takım arkadaşının sorun yaşaması gerekiyordu. Yarışın yarısına gelindiğinde dördüncü olan Lauda önce Senna’yı geçti sonra da Mansell’in arıza ile kalmasıyla ikinciliğe ulaştı. Yarış bu şekilde bitti ve Lauda yarım puan farkla şampiyon oldu. 

Podyum: Ron Dennis, 2. Alain Prost, McLaren MP4/2-TAG Porsche, 1. ve Dünya Şampiyonu Niki Lauda, McLaren MP4/2-TAG Porsche, 3. Ayrton Senna, Toleman TG184-Hart

1985 Hollanda GP – Lauda’nın son zaferi  

1985 sezonu Lauda için hayal kırıklığıyla başladı. Hollanda’ya kadar katıldığı 10 yarışın 8’inde sorun yaşayarak yarışa veda etti. Tamamlayabildiği yarışlardan San Marino’da dördüncü olurken, Almanya’yı beşinci tamamladı. Yerel kahraman olduğu Avusturya’da turbo sorunu yaşamasının ardından sezon sonunda emekli olacağını duyurdu. Hollanda’nın sıralama turlarında onuncu sırayı elde etti. Poldeki Piquet’nin startta kalkamaması üzerine oluşan kaostan faydalanarak beşinciliğe kadar çıktı. 15 tur içinde Fabi ve Senna’yı geçerek ilk üçe girdi. Lider Rosberg’in motor patlattığı sırada Lauda da pite geldi. Prost’un geç ve uzun süren piti, Lauda’nın liderliğe çıkmasını sağladı. Prost çok geçmeden takım arkadaşını yakaladı ancak geçecek boşluğu bulamadı. Böylece Lauda 0.232 sn farkla ve kariyerinde son kez kazandı. 

Niki Lauda, McLaren MP4/2B TAG Porsche

1985 Avustralya GP – Lauda’nın son yarışı 

Hollanda’da zafere ulaşan Lauda, şanssızlıklardan kurtulamadı. İtalya’da titreşim sorunu yaşarken, Belçika antrenmanlarında bileğini kırdı. Bu yüzden Avrupa yarışını da kaçırdı. Güney Afrika’da bir kez daha turbo sorunuyla kaldı. Lauda, kariyerinin son yarışına on altıncı sıradan başladı. 20 tur geçmeden beşinciliğe ulaştı. Prost ve Surer’in motor patlatmasıyla kendini podyum hattında buldu. Önündeki Senna, Rosberg’e atak denerken temas yaşayıp kanadını kırdı. Senna’nın zorunlu, Rosberg’in planlı pitinin ardından Lauda geçici olarak liderliği aldı. Fakat bu durum fazla uzun sürmedi, McLaren’in seramik frenleri cadde pisti koşullarına daha fazla dayanamayarak kırıldı. Lauda son yarışını da bitiremedi. 

Niki Lauda, McLaren MP4-2B TAG

Lauda’nın F1’den sonraki dönemi ve hayatını kaybetmesi

Lauda emekliliğinin ardından Formula 1’den ayrı kalamadı. Luca di Montezemolo’nun teklifi üzerine 1993’te Ferrari’ye danışman oldu. 2001 sezonunun ikinci yarısında Jaguar takımını yönetmeye başladı. 2003 için uygulanacak takım içi bütçe kısıtlaması, 70 personelle birlikte Lauda’nın da takımdan ayrılmasına neden oldu. 1997’de kardeşinden nakledilen böbrek yetersiz kalmaya başlayınca 2005’te kız arkadaşından böbrek nakli yaptırdı. 2008’de evlendiler ve ertesi yıl Lauda ikiz babası oldu. 2012 yılında Mercedes takımına onursal başkan olarak katıldı. Hamilton’ın takıma transferinde büyük rol oynadı. Katılabildiği bütün yarışları Mercedes garajından takip etti. 2018’de akciğer nakli için girdiği ameliyat başarılı geçti. Bir kez daha böbrek sorunu yaşaması üzerine Zürih Üniversite Hastanesinde diyaliz tedavisi görmeye başladı. 20 Mayıs 2019’da hastanede uyurken hayatını kaybetti. 2019 Monaco GP haftası boyunca takımlar ve pilotlar tarafından anıldı. Hamilton zaferini ona adadı. Mercedes o günden beri aracında kırmızı bir Niki yıldızı taşıyor. 

Start öncesi Niki Lauda anısına